Bước ngoặt mạnh mẽ và tích cực để doanh nghiệp Việt Nam - Hoa Kỳ hợp tác đầu tư

Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh tại buổi làm việc với đại diện Mạng lưới các tổng giám đốc tập đoàn vì an ninh quốc gia (Business Executives for National Security - BENS) do ngài Timothy M.Ray - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành làm trưởng đoàn. 

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Hoàng Minh và đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ KH&CN đã trao đổi về một số mục tiêu trong Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,ĐMST) của Việt Nam, một số mục tiêu cụ thể trong triển khai chương trình KH&CN quốc gia để hiện thực hóa cam kết của Việt Nam tại COP 26 về đạt phát thải ròng bằng 0 vào 2050, cụ thể hóa chiến lược quốc gia của Việt Nam về tăng trưởng xanh và chống biến đổi khí hậu. Trong đó, có nội dung liên quan đến chuyển đổi năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo như năng lượng gió, năng lượng mặt trời. Chương trình này cũng hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện quá trình chuyển đổi xanh thông qua khuyến khích đầu tư, chuyển giao, làm chủ công nghệ.

Năm 2024, Việt Nam tăng hai bậc trong bảng xếp hạng ĐMST toàn cầu, đặc biệt dẫn đầu thế giới về chỉ số xuất khẩu hàng hóa sáng tạo. Tuy nhiên, hiện nay hoạt động chuyển giao công nghệ từ nước ngoài vào Việt Nam chủ yếu dưới hình thức mua bán máy móc, thiết bị, các doanh nghiệp chưa chú trọng nâng cao năng lực hấp thụ, làm chủ công nghệ. Lao động Việt Nam chủ yếu tham gia vào quá trình vận hành máy móc, chưa tham gia nhiều vào các khâu sản xuất công nghệ cao. Nguồn nhân lực cần tương xứng và đồng bộ với mức độ phát triển KH&CN. 

Thứ trưởng Hoàng Minh chủ trì buổi làm việc với BENS.

Về khuyến khích đầu tư vào các ngành, lĩnh vực công nghệ cao, đại diện lãnh đạo cơ quan trực thuộc Bộ KH&CN cho biết, tại Việt Nam hành lang pháp lý về chuyển giao công nghệ cao, phát triển thị trường công nghệ, phát triển các sàn giao dịch công nghệ đang là lĩnh vực được Chính phủ Việt Nam ưu tiên. Một số địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Cần Thơ đã xây dựng các dự án sàn giao dịch công nghệ nhằm tạo ra nền tảng cho các giao dịch, thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, sở hữu trí tuệ. Bên cạnh các chính sách của Nhà nước như: cơ chế ưu đãi, khuyến khích về thuế, thủ tục pháp lý…, các tập đoàn trong và ngoài nước được kỳ vọng sẽ đầu tư nguồn lực để chuyển giao công nghệ cao vào Việt Nam, đặc biệt là các đối tác đến từ Hoa Kỳ thuộc nhóm dẫn đầu về nghiên cứu phát triển công nghệ bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Đồng thời, rất cần sự tham gia, chung tay của các đơn vị tư nhân, các tập đoàn, doanh nghiệp trong kết nối thị trường KH&CN Việt Nam với quốc tế.

Đại diện BENS cho biết, tổ chức này sẽ phát huy vai trò tư vấn chính sách cho các bộ, cơ quan liên quan của Chính phủ Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy hợp tác về nghiên cứu và phát triển, đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao năng lực công nghệ cho doanh nghiệp Việt Nam. Đồng thời, BENS sẽ tư vấn cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ quan tâm đầu tư vào Việt Nam để phát triển các sản phẩm công nghệ cao thuộc danh mục được Chính phủ Việt Nam ưu tiên, khuyến khích, vì lợi ích chung của hai nước.

Đại diện lãnh đạo Công ty Cổ phần Công nghệ Viễn thông Sài Gòn (SaigonTel) chia sẻ, chương trình hợp tác với Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp KH&CN trong triển khai dự án đầu tư phát triển mô hình trung tâm ĐMST (SoiHub) như một mô hình thí điểm về hợp tác công - tư để thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, thu hút nguồn lực đầu tư của doanh nghiệp cho thương mại hóa kết quả nghiên cứu, đào tạo khởi nghiệp sáng tạo, phát triển đội ngũ doanh nhân công nghệ trong quá trình triển khai dự án tăng trưởng xanh, sản xuất thông minh tại các địa phương cùng các đối tác quốc tế.

Đại diện BENS đánh giá cao những nỗ lực và thành quả của Việt Nam trong thu hút đầu tư nước ngoài và nhấn mạnh những triển vọng hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong các lĩnh vực KH&CN mới nổi. Đồng thời, bày tỏ sự quan tâm về các chính sách của Việt Nam trong thu hút đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài, khuyến khích chuyển giao công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, phương tiện giao thông chạy điện, tăng trưởng xanh, giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi năng lượng và môi trường. 

Toàn cảnh buổi tiếp.

Để thúc đẩy năng lực ĐMST của doanh nghiệp Việt Nam, yếu tố quan trọng nhất là thị trường cho sản phẩm công nghệ mới, Thứ trưởng Hoàng Minh đề xuất doanh nghiệp Hoa Kỳ có sáng kiến hợp tác, liên kết với doanh nghiệp Việt Nam để cùng tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.